15 χρόνια Εργαστήρι
και σκέφτομαι…

Μοιραστείτε μαζί μας τις σκέψεις σας για τα 15 χρόνια του Εργαστηρίου…

Όταν μου πρότεινε η Πέγκυ Στεφανίδου να ιδρύσουμε ένα θεατρικό εργαστήρι για παιδιά και δασκάλους, η ιδέα μου φάνηκε παράτολμη. Ακόμη και σήμερα αναρωτιέμαι πώς έγινε και συμφώνησα τόσο πρόθυμα.
Το αποτέλεσμα όμως ξεπέρασε τις προσδοκίες όλων μας.
Ούτε που φαντάστηκα τότε ότι κάθε χρόνο θα «φοιτούσαν» στο Εργαστήρι πάνω από διακόσια παιδιά και κάπου εκατό ενήλικοι. Ακόμη λιγότερο ότι οι ηλικίες των παιδιών θα ξεκινούσαν από σαράντα ημερών και θα έφταναν ως την εφηβεία και ότι εκείνες κάποιων μεγάλων θα ξεπερνούσαν ακόμα και τη δική μου ηλικία.
Ούτε είχα ονειρευτεί ότι θα αποκτούσαμε τόσο σπουδαίους συνεργάτες, και όχι μόνο από την Ελλάδα.
Μπορεί όλο αυτό να έγινε με πολύ κόπο, αλλά δεν παύει να μοιάζει με ένα υπέροχο παραμύθι.
Κι αν καμιά μέρα μου φαίνονται ιδιαίτερα δύσκολα τα προβλήματα που μας βαραίνουν, φτάνει να μπω σ’ αυτό τον εξαίσιο χώρο, να δω τη χαρά των παιδιών και τον ενθουσιασμό των μεγάλων κι αμέσως ξαναβρίσκω το κουράγιο μου.”Ξένια Καλογεροπούλου,
ηθοποιός, συγγραφέας, μεταφράστρια, καλλιτεχνική διευθύντρια του θεάτρου Πόρτα.

Σκέφτομαι τις ιστορίες που διαλέγουμε κάθε φορά να “παίξουμε”.
Σκέφτομαι τους μικρότερους και μεγαλύτερους ανθρώπους των ομάδων μας, παιδιά, εφήβους, ενήλικες, να καταβάλουν κοπιαστική προσπάθεια να συνδυάσουν τις σκέψεις, τις ιδέες, τους στοχασμούς, τα σώματά τους ώστε να γίνουν κοινότητα.
Σκέφτομαι πως μόνο έτσι γίνεται να εξερευνήσουμε και να κατανοήσουμε τις πράξεις των ηρώων όπως αυτές διαλέγονται μέσα από τις ιστορίες. Σκέφτομαι εκείνη την αποφασιστική στιγμή που ο χρόνος διαστέλλεται ώστε να μπορούμε να βουτήξουμε μέσα στις κρίσιμες στιγμές της ιστορίας αποφασιστικά και εμείς.
Να αυτοσχεδιάσουμε, να παίξουμε ρόλους, να βάλουμε τους ήρωες να κάνουν όσα εμείς έχουμε επινοήσει για εκείνους ως προς τα γεγονότα της ιστορίας. Να διαλέξουμε και να πάρουμε την ευθύνη της επιλογής μας. Και τότε σκέφτομαι εμάς, τους οδηγούς των ομάδων, που πρέπει να θέσουμε τις πιο ακριβείς ερωτήσεις, να εισάγουμε τα πιο ταιριαστά αντικείμενα ώστε να οδηγηθούμε σε όσο πιο πλούσιες και ποικίλες εκδοχές της πραγματικότητας. Της πραγματικότητας της ιστορίας και της ζωής.
Σκέφτομαι τον στόχο μας: Να κατανοήσουμε τον άνθρωπο και την ανθρωπότητα. Μα και να μοιραστούμε τα εργαλεία της έρευνάς μας με την κοινότητα. Σκέφτομαι όλα αυτά και νοιώθω ευγνώμων για τις πολλές ευκαιρίες που είχα τα 15 αυτά χρόνια να δοκιμάσω και να δοκιμαστώ.
Συνεχίζω καθώς κρατιέμαι από τα προηγούμενα αναζητώντας και νέους τρόπους.”Πέγκυ Στεφανίδου-Τσιτσιρίκου,
Ιδρύτρια του Εργαστηρίου θεάτρου-Ξένια Καλογεροπούλου
Εκπαιδευτικός θεάτρου, MA in Drama in Education.

Το εργαστήρι θεάτρου Ξένια Καλογεροπούλου είναι οι άνθρωποι του. Οι δάσκαλοι, τα παιδιά, οι γονείς, οι ενήλικες από κάθε ηλικία και ειδικότητα. Είναι ένας κόσμος. Αλλά πάντα υπάρχει ένα στοίχημα. Να μην είναι κλειστό σύστημα ιδεών, προστατευμένο από τον έξω κόσμο. Δεν ψάχνει το νέο, το διαφορετικό, το πρωτότυπο, ούτε τη μια και μοναδική αλήθεια, τον ένα και μοναδικό τρόπο εκπαίδευσης, την αυθεντία. Ο έξω κόσμος εισάγεται, δεν εισβάλει, με εργαλεία ό,τι μας έχει προσφέρει ο ανθρώπινος πλούτος. Και αυτό είναι ένα προσωπικό στοίχημα της ιδρύτριας του Εργαστηρίου, της Πέγκυ Στεφανιδου, που είναι η ψυχή του. Μας έκανε όλους να πιστέψουμε σε αυτό, να το υπερασπιζόμαστε με πάθος, αλλά όχι σαν ένα σταθερό άκαμπτο σημείο αναφοράς, αλλά ως μια δυναμική εξέλιξη, μια διαρκή αναζήτηση εσωτερική, μια ανθρωποκεντρική θεώρηση. Μια αέναη κίνηση… Άλλωστε αυτό είναι η ζωή μας, αυτό είναι η έννοια του ανθρώπινου.”Αντωνία Βλάχου,
θεατρολόγος,
Δ/ντρια Εργαστηρίου θεάτρου-Ξένια Καλογεροπούλου.

Opening Doors This morning the fires have burned out and the tear gas on the streets of Hong Kong has finally drifted away with a sea breeze. Starbucks and the shopping mall are eerily subdued as I type these words.
I was first invited to visit Porta studios by Peggy in the autumn of 2008. We had met some years earlier around 1999, I think, when she had been studying her Masters in Drama Education with David Davis at what was then UCE (University of Central England) in Birmingham. I had recently been appointed to the post of Artistic Director at Big Brum Theatre-in-Education Company and David had invited the Company to present our new devised TiE programme Open Door, for 7-8 year olds, to the MA Summer School students.
I don’t remember too much about it now. I remember carrying what was a heavy and elaborate set up a lot of stairs to a second floor studio, I remember losing the Iron Age spearhead we had spent quite a large amount of the budget for the set on during the get out, and I remember it went quite well – the MA students were enthusiastic during the performance. I also remember one participant with very striking eyes who was more intensely engaged than most. She was also, at odds with her fiercely expressive eyes, strangely shy. I didn’t realise that this was Peggy until I met her for outside the Monastriaki Metro Station some 9 years later. The shyness, I learned then was entirely related to a lack of confidence with her spoken English at that time. As a privileged speaker of the English I am all too often spared the frustration of not being able to express what I want to say in my own language. But as we chatted away over a lunch of souvlaki I soon realised that barrier had long since been removed. I also realised we shared another common language – the language of drama and education. I was delighted by my good fortune.
At that time the Studio still had its home in the city centre and as someone who was largely unfamiliar with Athens working so close to the Acropolis and the teeming life around the Plaka was exciting. The price of a beer was a bit steep even by English standards and I spent hours in between sessions at the Studio walking the burnished cobbled streets and thinking that there was something a little delusional about it all, or at least something unsustainable. Of course it wasn’t, and within a week of my arrival we had to abandon the seminar class I was teaching at the Studio because of the riots that exploded in the city centre. When I eventually found my way back to my hotel through the clouds of tear gas I had the bizarre experience of watching the huge Christmas tree in Syntagma Square, just around the corner from where I was staying, burning live on television.
Both me and my classes were relocated, me to a new hotel, and the classes to the Porta Theatre for the remainder of what was a memorable experience on many levels. But class warfare aside, the visit was memorable above all for the children, young people, and adults I had the privilege of teaching in the city I consider to be the spiritual home of drama. I will never forget the incredible experience of facilitating the story of The Child and the Toad with the group of 4-5 year olds; exploring The Boy Who Cried Wolf with Martha who was then 7 years old; listening to the group of teenagers describing the reality of life in Athens that underpinned the social explosion I had witnessed up close in loving and precise dramatic detail; watching Xenia go into role as a child in the seminar class; and the discussion, the quality of engagement – the Porta was opened for me and I was warmly welcomed in; I felt at home.
2008 was the beginning of a journey I am very happy to have been a part of. The invitations have kept coming and I have accepted them all. So many significant moments have been shared both professional and personal: The move to Lycabettus and the arrival of a very young Antonia at the Studio; Peggy’s invite to Big Brum to bring our Suitcase TiE programme to Athens; The Emperor’s New Clothes TiE programme; Lecture-demonstrations at Porta Theatre; the move to the Friends School this year; talking with Xenia on her balcony, the life long friendships, marriages and births and deaths that this opportunity has brought into my life. And most of all the teaching; the fabulous masterclasses, moving parents workshops, and of course the most important thing of all, the drama workshops with children and young people. A special thank you must go here for my teaching partner Flora for her brilliant translation and support. I have watched many of the children grow up (Martha is 21 and teaching at the studio), and some of them now attend the adult masterclasses. They are remarkable human beings, I owe all of them so much for what they have taught me year on year about this world through imagining the real in drama. Young and older alike keep on opening the door for me and I am privileged to walk through it with them. Because of their openness I come every year to improve and develop my practice.
Throughout all my experience in Porta, Greece has suffered intolerable pain. That the Studio has survived serves to underline the necessity to explore what it means to be human in times of extreme crisis. It reaffirms the symbiotic relationship between drama and society that began in Athens all those millennia ago. The commitment to exploring the relationship between self and society and society in the self by young people and their parents and the adults who attend classes and courses never fails to move me. I am proud to be a part of it all.
Fifteen years is a huge achievement. Given the state of our world, the next fifteen will be even more important. Tomorrow my colleagues from TEFO (Hong Kong Theatre/Drama Education Forum) and I will do the first performance of a new TiE Programme called Splintered (based on a play I have written about Child Soldiers) in the Warzone at the Red Cross Centre. It will occur at a time when the streets of Hong Kong too have become a war zone. The commitment that Porta Studio has sustained to making meaningful drama in times of crisis can be an inspiration to dramatists here. For this amongst other things I owe a debt of gratitude to the Studio for keeping the door open.” Chris Cooper,
Συγγραφέας, σκηνοθέτης, ηθοποιός,
Καλλιτεχνικός διευθυντής της Accident Time (Theatre in Education company).

Στο εργαστήρι ξεκίνησα να διδάσκω το 2006 σαν δασκάλα κίνησης και αυτοσχεδιασμού.
Όταν ακόμη στεγαζόταν στο πρώτο του σπίτι, στου Ψυρρή.
Η δική μου αποστολή ήταν να μάθουμε να λέμε, με τα παιδιά αλλά και με τους ενήλικες, ιστορίες δίχως λόγια με μοναδικό μέσο το σώμα μας.
Είτε πρόκειται για Ιστορίες που όλοι ξέρουμε είτε για ιστορίες δικές μας, που τις φτιάχνουμε μόνοι μας από την αρχή. Όμως όλες τους θα είχαν ένα κοινό: θα ζωντάνευαν μέσα από την κίνηση.
Ιστορίες στη σιωπή, ιστορίες στους ήχους μιας μουσικής, μικροί διάλογοι, τρίο, κουαρτέτα, ομαδικά, σε όλους τους πιθανούς συνδυασμούς αρκεί να έδιναν σχήμα στη φαντασία μας.
Κι έτσι όλα αυτά τα χρόνια γνωρίσαμε καλύτερα το σώμα μας. Εμπνευστήκαμε από αυτό, επικοινωνήσαμε και βέβαια άλλες φορές ξαφνιαστήκαμε ευχάριστα, δημιουργήσαμε, ταξιδέψαμε νοερά, συζητήσαμε κι άλλες φορές κλάψαμε, γελάσαμε και ξεκλειδώσαμε δεκάδες συναισθήματα μέσα από το σώμα μας.
Εντέλει όμως τα καταφέραμε και με όχημα το σώμα μας μοιραστήκαμε πολλές και συγκινητικές στιγμές στη διάρκεια αυτού του 15ετούς ταξιδιού!
Τα χρόνια στο Εργαστήρι μετρούν εμπειρίες, γνώση, συναίσθημα και επαφή με ανθρώπους μικρούς, πολύ μικρούς, μεγάλους, μεγαλύτερους, πάντα υπέροχους και ξεχωριστούς που κάθε ένας από αυτούς είχε κάτι σημαντικό να πει και να δώσει.
Σ’ευχαριστώ Εργαστήρι που με έμαθες τόσα πολλά!
Σ’ευχαριστώ Πέγκυ που πίστεψες, πιστεύεις και υποστηρίζεις τη δουλειά μας.
Σας ευχαριστώ συνάδελφοι που ανταλλάξαμε απλόχερα τόσα πολλά μέχρι στιγμής.
Χρόνια πολλά! Να τα εκατοστήσεις!!!”Μάρθα Κλουκίνα,
δασκάλα κίνησης-σύμβουλος κινητικής ανάπτυξης,
πιστοποιημένη Child’Space Practicioner.